Czego dowiesz się z tego artykułu:
- Jak zbudowany jest mięsień brzuchaty łydki
- Za jakie funkcje odpowiada
- W jakich miejscach może objawiać się ból spowodowany tym mięśniem
- W jaki sposób sprawdzić, czy masz z nim problem
- Jakie ćwiczenia pomogą pozbyć się bólu i wrócić do sprawności
Cały wpis jest również dostępny w formie wideo na Youtube:
Ból pod kolanem z tyłu- budowa mięśnia brzuchatego łydki
Mięsień trójgłowy łydki utworzony jest przez dwa mniejsze - głębiej położony płaszczkowaty, a nad nim bohater dzisiejszego wpisu - brzuchaty łydki, który spośród całej tylnej grupy podudzia położony jest najbardziej powierzchownie.
Składa się z 2 głów: szerszej i grubszej przyśrodkowej oraz bocznej.
Głowy przyczepiają się proksymalnie w rejonie podkolanowym, tylno-górnym obszarze odpowiedniego kłykcia kości udowej oraz do torebki stawowej.
Dla głowy przyśrodkowej można rozróżnić dwa miejsca przyczepu:
- Bardziej przyśrodkowo z grubego ścięgna rozciągającego się nad kłykciem przyśrodkowym.
- Oraz bocznie po stronie podkolanowej kłykcia i w miejscu znanym jako guzek nadkłykciowy przyśrodkowy.
Natomiast głowa boczna przyczepia się za nadkłykciem bocznym obok ścięgna mięśnia podkolanowego, gdzie znajduje się guzek nadkłykciowy boczny.
Włókna mięśniowe biegną dystalnie i zbiegają się do siebie, wyznaczając w ten sposób dolny trójkąt dołu podkolanowego, natomiast cały dół podkolanowy ma kształt rombu.
Obie głowy mięśnia brzuchatego łydki łączą się dalej z mięśniem płaszczkowatym, tworząc największe ścięgno w ludzkim ciele - ścięgno piętowe zwane ścięgnem Achillesa, które ma przyczep końcowy na kości piętowej.
Włókna z głowy bocznej przyczepiają się do powierzchni środkowej, natomiast włókna z głowy przyśrodkowej do dolnej powierzchni z tyłu kości piętowej.
Funkcja mięśnia brzuchatego łydki
Przechodząc do funkcji mięsień brzuchaty łydki odpowiada za zgięcie podeszwowe oraz ruch inwersji stopy, najefektywniej w około 20 stopniach.
Ruch zgięcia kolana
Z uwagi na przyczepy początkowe powyżej kolana, mięsień brzuchaty będzie również wpływał na ruch zgięcia w tym stawie.
Ruch ewersji
Dodatkowo głowa boczna tego mięśnia odpowiada za ruch ewersji stopy, głównie w zakresie 15 stopni.
Brzuchaty łydki wpływa również na ustawienie stopy, chód i bieganie, szczególnie w pierwszej fazie podparcia stopy i wymachu oraz za skakanie.
Ból spowodowany mięśniem brzuchatym łydki
Ból związany z położeniem tego mięśnia może manifestować się w tylnej części podudzia, w tylnej części kolana, w okolicach pięty i czasami sięgać aż do podeszwy.
Nadwyrężenia i zerwania występują zwłaszcza w miejscach połączeń mięśniowo-ścięgnistych, a ścięgno Achillesa jest podatne na tendinopatie i inne uszkodzenia.
Dodatkowo, istnieją inne dolegliwości, które mogą być wynikiem problemów ze strukturami znajdującymi się w okolicy kolana, takie jak:
- Ból z tyłu kolana spowodowany zapaleniem ścięgna mięśnia podkolanowego
- Ból stawu kolanowego spowodowany chorobą zwyrodnieniową
Ból pod kolanem z tyłu - testy na mięsień brzuchaty
Zobacz jak możesz sprawdzić, czy masz problem z tym mięśniem.
Za ruch zgięcia podeszwowego odpowiadają głównie 2 mięśnie: brzuchaty łydki i płaszczkowaty. Dostosowując ustawienie początkowe, jesteśmy w stanie wpłynąć na większe zaangażowanie brzuchatego.
(1) Uzyskamy to poprzez wykonanie wspięć z wyprostowanym kolanami. Aby sprawdzić ten mięsień, w celu odciążenia bolącej strony wykonaj kilka ruchów na obu nogach, stopniowo przenosząc obciążenie na stronę bolącą.
(2) W przypadku gdy jesteś osobą bardziej zaawansowaną odtworzenie objawów może pojawić się w bardziej wymagających wersjach.
To ustawienie stwarza największe różnice w wykorzystaniu mięśnia brzuchatego względem płaszczkowatego w trakcie wspięcia, ponieważ brzuchaty generuje znacznie większy moment obrotowy na przestrzeni całego ruchu względem płaszczkowatego, niż ma to miejsce przy zgiętych kolanach.
Ból pod kolanem z tyłu ćwiczenia
Przechodząc do ćwiczeń, w obu skupimy się na jego głównej funkcji jaką jest zgięcie podeszwowe stopy.
Ćwiczenie 1
(1) W pierwszym z nich stań przodostopiem nogi trenowanej na krawędzi talerza ustawionego obok podparcia.
(2) Hantel trzymaj po stronie obciążanej, a drugą ręką złap się dla równowagi.
(3) Będąc cały czas w pozycji wyprostowanej pochyl się delikatnie do przodu w celu lekkiego zgięcia grzbietowego stopy - około 15 stopni.
(4) Ruch polegać będzie na wspięciu na palce przy utrzymywaniu wyprostu w kolanie, a następnie powolnym opuszczaniu i dłuższej pauzie w rozciągnięciu.
Ustawienie stopy umożliwi wygenerowanie przez mięsień brzuchaty najwyższego momentu obrotowego dla zgięcia podeszwowego, w chwili wystąpienia największego oporu grawitacji, co przełoży się na ilość pracy wkładanej w skurcz.
Powolne opuszczanie i dłuższa pauza na dole daje nam możliwość wykorzystania jednej z właściwości lepkosprężystości. Przykładem jej działania jest ciecz nieniutonowska. Przy powolnym ruchu możemy łatwo do niej włożyć rękę, lecz gdy zrobimy to szybko - stanie się twarda jak kamień.
W przypadku ścięgien oznacza to że ich sposób pracy zależy od prędkości rozciągania. Przy wysokich będzie mniej podatne, a przy niskich - bardziej.
Zastosowanie lepkosprężystości w ten sposób pozwala na zmniejszenie ilości energii gromadzonej przez ścięgno Achillesa i wymuszenie generowania jej przez brzusiec, co wywoła lepsze warunki do wzmocnienia części kurczliwej mięśnia brzuchatego łydki.
Ćwiczenie 2
(1) W drugim ćwiczeniu stań przodostopiem nogi trenowanej na gumie i załóż ja na bark po tej samej stronie. Drugą ręką przytrzymaj się podparcia i unieś nogę nietrenowaną.
(2) Ruch polegać będzie na wspięciu na palce wbrew narastającemu oporowi gumy.
Pozwoli się to skupić na pracy w tych zakresach ruchu stawu skokowego, w których mięsień brzuchaty generuje nieco mniejszy moment obrotowy dla zgięcia podeszwowego, ale różnica pomiędzy nim a płaszczkowatym jest nadal duża. Działanie gumy wymusi mocniejszy skurcz w kolejnych fazach ruchu i przez to efektywniejszy trening.
Ćwiczenia te można również modyfikować w zależności od tego, którą głowę mięśnia brzuchatego chcemy trenować. Jeśli celem jest głowa przyśrodkowa to w ruchu wspięcia powinniśmy dodać ruch wkręcania pięty do środka, a jeśli zaś głowa boczna - intencję unoszenia zewnętrznej części stopy. Wykorzysta to ich zdolności do generowania siły kolejno dla ruchów inwersji i ewersji.
